Tjitze Annes Zwierstra 1921 - 1942

Tjitze ZWIERSTRA, brandstoffenhandelaar te Poppingawier (nu Poppenwier geheten) was lange tijd schipper van de "Twa Famkes". Hij was geboren te Poppingawier op dinsdag 28 mei 1872. Zijn vader was Anne Jans ZWIERSTRA (1820 - 1907), schipper te Poppingawier en zijn moeder was Antje Sydzes FEENSTRA (1832 - 1887), dochter van landwerkers te Poppingawier.

Tjitze was getrouwd te Rauwerd (nu Raerd) op donderdag 29 mei 1902 (één dag nadat hij 30 was geworden) met Maaike Tjipkes de VRIES, dienstbode te Poppingawier. Maaike was geboren te Mantgum op dinsdag 6 februari 1872. Haar ouders waren Tjipke Sjoerds de VRIES, arbeider te Wieuwerd (1841 - 1926) en Sijtske Martens BOSMA (1844 - 1931). Heel toevallig trouwde ook Gerrit Hantjes RIJPKEMA, de eerste eigenaar van de "Twa Famkes", op donderdag 29 mei 1902. Maar dat was in een andere gemeente (Utingeradeel).

Tjitze en Maaike werden al een dikke 9 maanden na hun huwelijksdag verblijd met een dochter, geboren op donderdag 5 maart 1903. De dochter werd vernoemd naar beppe Sijtske Martens BOSMA, Sijtske dus. Sijtske kreeg er nooit een broertje of zusje bij.

Tjitze deed al vrij vroeg mee met de nieuwe mode onder de schippers en liet in 1905 een ijzeren skûtsje bouwen bij "de Onderneming" van Tjibbele Ates van der WERFF. Dit skûtsje gaf hij de naam "Hoop op Zegen". Hij liet het skûtsje meten op vrijdag 25 augustus 1905 in Sneek. De "Hoop op Zegen" was 13,25 meter lang, 3 meter korter de "Twa Famkes" (16,26 meter). Ook was het laadvermogen van de "Hoop op Zegen" aanzienlijk minder (17,195 ton) dan dat van de "Twa Famkes" (32,718 ton). Dit is een verschil van 15 en een halve ton! Toch was de maat van de "Hoop op Zegen" voor die tijd vrij normaal, het was het grootste skûtsje dat van der WERFF bouwde in 1905.

In de Hepkema van 9 augustus 1921 biedt Brugt BERGSMA de "Twa Famkes" te koop aan. Hij heeft dan de halve motorbeurt Terhorne, Akmarijp, Sneek, Leeuwarden overgenomen van Jacob Aukes FEENSTRA. Hoogstwaarschijnlijk heeft Tjitze toen de "Twa Famkes" gekocht.

Op de oude ansichtkaart de "Twa Famkes" bij de klapbrug in Poppingawier. Op de foto is duidelijk te zien dat het hier gaat om een houten klapbrug. Deze werd in 1926 vervangen door een ijzeren klapbrug.

Tjitze noemde zijn nieuwe skûtsje "Oerâl Thûs". De referentie naar twee dochters (twa famkes) was misschien te pijnlijk voor Tjitze en zijn vrouw Maaike. Zij hadden immers maar één dochter.

In 1932 liet Tjitze zijn schip hermeten, zie de meetbrief opgemaakt op donderdag 28 juli 1932. Het laadvermogen werd vastgesteld op 29,211 ton. Het schip lag nu voor dieper en de den was verlaagd, althans volgens de meetgegevens. In deze crisisjaren zijn veel skûtsjes hermeten. De reden was waarschijnlijk tweeërlei. In 1927 was er een nieuwe wet gekomen. Daarbij werd bepaald dat alle schepen, met metingen van vóór 1927, binnen 5 jaar moesten worden hermeten. Daarnaast waren sommige tarieven zoals brug- en sluisgeld afhankelijk van de tonnage. Het valt op dat er veel skûtsjes zijn die bij de hermeting ineens onder de 30 ton uitkwamen.

1932 was een goed fotografisch jaar. Er is namelijk een prachtige foto van de "Oerâl Thûs", die hoogst waarschijnlijk in 1932 gemaakt is. Uit de foto blijkt namelijk dat de nieuwe meting al op het naambord is verwerkt. Hoogstwaarschijnlijk staat Sijtske ZWIERSTRA voor bij de fok. Sijtske ZWIERSTRA overleed op donderdag 20 april 1933. Dit was een grote tragedie voor Tjitze en Maaike. Jacob POSTMA, een aangetrouwde oomzegger van Tjitze en Maaike vernoemde in 1948 zijn dochter naar Sijtske. Zij kreeg de foto's van Tjitze en Maaike van haar moeder Antje Zwierstra en heeft ze al die tijd bewaard, uit respect voor Tjitze en Maaike.

De "Fen Fryske Groun" publiceerde op vrijdag 30 december 1932 een foto van de (ijzeren) klapbrug in Poppingawier waar ook de "Oerâl Thûs" van Tjitze ZWIERSTRA op staat.

In 1942 bood Tjitze zijn brandstoffenhandel en schip te koop aan. Volgens de overlevering werd het schip in Poppingawier ook wel "Altiid Thus" genoemd. Dit vanwege het feit dat Tjitze niet veel reisjes meer maakte met de "Oerâl Thûs". Tjitze en Maaike hadden aan boord van de "Oerâl Thûs" gewoond. Uiteindelijk woonden ze in het kleine huisje bij de brug, dat ook op de oude ansichkaart staat. Maar, ondanks dat Tjitze in 1942 al 70 jaar was geworden, kon hij nog niet rentenieren. Er was nog geen AOW. Tjitze werd brugwachter van de brug in Poppingawier. Dit baantje naam hij over van zijn schoonzuster Klaaske ZWIERSTRA-FABER (1876-1945), na haar overlijden. Ook hielp hij haar schoonzoon Jacob POSTMA bij het hooien. Toen Tjitze in 1955 overleed zette Jacob POSTMA een overlijdensadvertentie namens de hele familie. En zijn vrouw Antje ZWIERSTRA kreeg o.a. de prachtige foto's die op deze webpagina staan vermeld.